marriage anniversary

"फ़ार भांडता तुम्ही माझ्याशी!"
"मला मूठभर तांदूळ आणून दे एकातरी घरातून ज्यात नवराबायको भांडत नाही. मग मी सोडतो भांडण तुझ्याशी"
"फ़ार सहन करावं लागतं मला तुमच्यामुळे!"
"हे तर प्रत्येक ग्रुहिणीच्या आत्मचरित्राचे title आहे. पुढचं बोल."
"कसा संसार करतेय इतक्या बेताच्या पगारात ते माझं मला माहित."
"ह्याला responsible तुझे वडिल. त्यांना चांगलं माहिती होतं त्यांची मुलगी किती लाडाकोडात वाढलीय ती. आणि माझा पगारही त्यांना माहिती होता. मग का त्यांनी जाणूनबुजून ह्या कोरडया संसाराच्या विहीरीत तुला ढकललं?"

"आपली भांडणं का होतात?"
"फ़ार चांगला प्रश्नं विचारला. हे मुळात तुझं-माझं भांडण नाहीच आहे मुळी. हे तुझ्या बाबांचं आणि माझ्या आईचं भांडण आहे. माझ्या आईला, तू मला दोन्ही वेळेस गरमागरम जेवण द्यायला हवस. आला गेला, सणवार बघायला हवं आणि त्याबद्दल तक्रार कधीच नको. तुझ्या बाबांना, मी तुला, पैशांच्या राशीत, नोकराचाकरांच्या दिमतीत व संसाराच्या काटकसरी शिस्तीत ठेवायला हवं. ह्या दोन विचारांच्या संस्क्रुतीला आपण नको तितके जपत असल्याने, आपले वैचारिक मतभेद व पुढे वाद कम वितंडवाद होतात. नाहीतर आपली मुलगी, तिचे शिक्षण, आपली आवडती पुस्तके, फ़िरायला जायची ठिकाणे, TV programmes, यावर आपला कधी तरी वाद झालाय?"
"मला कधीच तुमच्या खाण्याचा अंदाज येत नाही."
"साहजिक आहे. गोड व special dish तू चांगली व कमी बनविते. रोजचं साधं वरण, भात भाजी तू जास्तं बनविते. त्यापुढे जाऊन तू त्याचा आग्रहही करते. त्याऊलट गोडाचं rationing करते. त्यामुळे वरण-भाजी उरणार तर गोड लवकर संपणार."
"त्यात तुमचाच फ़ायदा आहे. कमी खऊन जास्तं जगा व रोगरहीत जगा. "
"जिवंतपणी अत्रुप्तं आत्म्यासारखं किचनच्या झाडाला धरून शंभर वर्षं लोंबण्यापेक्षा, पोटभर खाऊन ढेकराबरोबर स्वर्ग लवकर गाठण्यातच मोक्षं आहे."

"मला रवांडाला असाईनमेंट मिळालीय दोन वर्षांसाठी. पैसे कमावून येईन. जाऊ?"
"मला एवढं सांगा, तिथल्या civil war मध्ये तुम्ही सापडलात तर तुमची हाडं तरी मिळतील का मला? नाहीतर असं करा, मला एक तात्पुरता नवरा व तुमच्या मुलीसाठी दुसरा बाप contractने ठरवून खुशाल जा, मग हाडं नाही मिळालीत तरी चालेल."

"दोन दिवसांची conference मी organise करतोय. जेवण-खाण सर्वं तेथेच होईल. तू माझं काही करू नकोस. पहिल्या दिवशी सांस्क्रुतिक कार्यक्रम व जेवायला तुम्ही दोघी मायलेकी या."
संध्याकाळी dance चा प्रोग्रॅम उत्तम झाला. दुपारचा lunch, organising secretary होस्ट म्हणून skip झाला होता. प्रोग्रॅमनंतरची पावभाजी व गुलाबजाम घशाखाली उतरत नव्हते. शेवटी ,"ड्रायव्हर राहू दे. मीच तुम्हा दोघींना घरी पोचवतो" म्हणून रात्री ११:३० ला घरी आल्याबरोबर सौ. चा प्रश्नं,
"खिचडी ठेवू की गरम गरम वरण-भात?"
"तुला कसं कळलं?"
"लग्नानंतर १० वर्षांनी बायकोला तिच्याच घरी पोचवण्याचे निमित्तं असले तरी चेहर्यावरची पोटाला नं मिळाल्याची खूण बायकोच ओळखू शकते."
आता कधीही कॉन्फ़रन्स, सेमिनार, परीक्षा आटोपून घरी येताना, सूरतला पोचण्याच्या दोन तास आधी SMS तयार असतो,’लवकरच पोच्तोय. खिचडी/भात तयार ठेवणे’.

"मी असा दर वेळी भात मागतो तुला कसंसच नाही वाटत?"
"दर वेळी त्याच त्याच चुका, वेंधळेपणा, घोटाळा, जेवण्याची डिमांड, ह्यामुळे एका गोष्टीची पक्की खात्री होते, तुम्ही तेच आहात. ’पहेली’ सारखं तुमचं भूत नाही आलं."

"मुलीसमोर चुकून एक कविता पाडली. आनंदाने तिने आपल्या तीर्थरूपांचा पराक्रम जन्मदात्रीला सांगितला, "आई, बाबांच्या हातून एका कवितेचा जन्मं होताना मी पाहिला". ताबडतोब आतून उत्तर आले," विचार तुझ्या बाबांना, बाळंतविडा काय देऊ?"

लग्नं झाल्या झाल्या आमच्या so called smartness व personality चा फ़ुगा एका वाक्याच्या टाचणीने फ़ोडला. "तुमच्याकडे गॅस व मोलकरीण आहे, क्वार्टर तुमच्या आई-वडिलांच्या गावापासून दूर आहे तसेच तुम्हाला काहीच व्यसन नाही म्हणून मी तुम्हाला पसंत केलंय. दिसणं, पगार वा कविता, छंद ही तर नाकारण्यासाठीची कारणं होती."

"आता इतक्या वर्षांनंतर उखाणा घ्यायचा असेल माझ्यासाठी तर कोणता घेशिल?"
"नवरा म्हणून अपेक्षा होती पगार असेल फ़ाकडा,
नशिबी आला माझ्या हेमंत मात्रं कडका"
"तुमचा काय उखाणा?"
"हवी होती मला एक साधी सासुरवाशिण,
स्वातीच्या रूपाने भेटली मला कैदाशिण"